ตรวจเช็คไดชาร์จรถยนต์

การตรวจเช็ก ไดชาร์จรถยนต์ (Alternator) เป็นสิ่งสำคัญเพราะไดชาร์จมีหน้าที่ผลิตกระแสไฟฟ้าเพื่อใช้กับระบบไฟฟ้าทั้งหมดของรถยนต์และชาร์จแบตเตอรี่ หากไดชาร์จมีปัญหาจะทำให้รถยนต์สตาร์ทไม่ติดและระบบไฟฟ้าทำงานผิดปกติได้ วิธีการตรวจเช็กเบื้องต้นที่ปลอดภัยและแม่นยำที่สุดคือการใช้ มัลติมิเตอร์ (Multimeter) วัดแรงดันไฟฟ้า

สัญญาณเตือนว่าไดชาร์จอาจมีปัญหา

ก่อนทำการวัด ลองสังเกตอาการเหล่านี้:

• ไฟเตือนรูปแบตเตอรี่ (หรือไฟชาร์จ) โชว์ขึ้นที่หน้าปัดรถยนต์

• อุปกรณ์ไฟฟ้าทำงานผิดปกติ เช่น ไฟหน้า/ไฟในรถสว่างน้อยลง, แอร์ไม่ค่อยเย็น, วิทยุติดๆ ดับๆ

• แบตเตอรี่หมดเร็วผิดปกติ ทั้งที่เพิ่งเปลี่ยนไม่นาน หรือจอดรถทิ้งไว้ 2-3 วันแล้วสตาร์ทไม่ติด

• มี เสียงหอน หรือ เสียงผิดปกติ ดังมาจากบริเวณไดชาร์จ

• พวงมาลัยหนัก ขึ้น (สำหรับรถยนต์ที่มีระบบพวงมาลัยไฟฟ้าที่พึ่งพาพลังงานจากไดชาร์จ)

วิธีการตรวจเช็กไดชาร์จด้วยมัลติมิเตอร์

การวัดแรงดันไฟฟ้าเป็นวิธีที่แนะนำเพื่อตรวจสอบประสิทธิภาพการชาร์จของไดชาร์จ

สิ่งที่ต้องเตรียม: มัลติมิเตอร์แบบดิจิทัล (Digital Multimeter) ตั้งค่าการวัดไปที่ DC Volt (กระแสตรง) ย่าน 20V

1. วัดแรงดันแบตเตอรี่ขณะดับเครื่องยนต์ (ค่าอ้างอิง)

• ดับเครื่องยนต์และปิดอุปกรณ์ไฟฟ้าทั้งหมด

• ต่อสายวัดสีแดง (+) ของมัลติมิเตอร์เข้ากับขั้วบวก (+) ของแบตเตอรี่ และสายวัดสีดำ (-) เข้ากับขั้วลบ (-) ของแบตเตอรี่

• ค่าปกติ: ควรอยู่ที่ประมาณ 12.4 – 12.6 โวลต์ (V) หากต่ำกว่านี้มาก แสดงว่าแบตเตอรี่อ่อน

2. วัดแรงดันขณะเครื่องยนต์ทำงาน (ทดสอบการชาร์จ)

• สตาร์ทเครื่องยนต์ และปล่อยให้เครื่องยนต์เดินเบา

• วัดแรงดันที่ขั้วแบตเตอรี่อีกครั้ง

• ค่าปกติ: ควรมีค่าสูงขึ้นและอยู่ระหว่าง 13.5 – 14.5 โวลต์ (V)

  • หากค่าต่ำกว่า 13.0 V แสดงว่าไดชาร์จอาจ ชาร์จไฟไม่พอ หรือทำงานผิดปกติ

  • หากค่าสูงกว่า 15.0 V แสดงว่าอาจเกิดการ ชาร์จไฟเกิน ซึ่งอาจเกิดจากตัวควบคุมแรงดัน (Voltage Regulator) เสียหาย

3. วัดแรงดันขณะเปิดโหลดไฟฟ้า (ทดสอบการจ่ายไฟเต็มที่)

• ขณะที่เครื่องยนต์ยังทำงาน ให้ เปิดอุปกรณ์ไฟฟ้าที่กินไฟเยอะๆ เช่น ไฟหน้า, แอร์, เครื่องเสียง

• เร่งเครื่องยนต์ขึ้นไปที่ประมาณ 2,000 รอบต่อนาที (RPM) และวัดแรงดันที่ขั้วแบตเตอรี่อีกครั้ง

• ค่าปกติ: แรงดันไม่ควรลดลงต่ำกว่า 13.0 โวลต์ (V)

สรุปผล: ถ้าค่าแรงดันไฟฟ้าในขั้นตอนที่ 2 และ 3 อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม (ระหว่าง 13.5 - 14.5 V และไม่ต่ำกว่า 13.0 V เมื่อมีโหลด) แสดงว่า ไดชาร์จยังทำงานได้ดี แต่หากค่าต่ำกว่าที่กำหนดอย่างชัดเจน ควรนำรถเข้าตรวจสอบโดยช่างผู้เชี่ยวชาญ

อีกวิธีที่นิยมใช้กัน แต่ ไม่แนะนำให้ทำ เพราะอาจทำให้ระบบไฟฟ้าและไดชาร์จเสียหายได้ คือ:

• วิธีถอดขั้วแบตเตอรี่ขั้วลบขณะเครื่องยนต์ทำงาน: หากถอดแล้วเครื่องยนต์ดับ แสดงว่าไดชาร์จไม่จ่ายไฟ แต่การทำเช่นนี้อาจทำให้เกิดแรงดันไฟฟ้าเกินที่อาจทำให้ตัวควบคุมแรงดัน (Voltage Regulator) หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ เสียหายได้

การวัดด้วยมัลติมิเตอร์เป็นวิธีการที่ปลอดภัยและให้ข้อมูลที่แม่นยำกว่า